5 علت اسهال بعد از جراحی اسلیو + روش های درمان و جلوگیری از آن

جراحی اسلیو معده یکی از رایج ترین روش های جراحی باریاتریک (لاغری) است که به منظور کاهش وزن در افراد مبتلا به چاقی مفرط انجام می شود. این جراحی شامل حذف بخشی از معده است که منجر به کاهش حجم معده و در نتیجه کاهش میزان غذایی مصرفی است. اگرچه این روش جراحی با موفقیت های زیادی در کاهش وزن و بهبود وضعیت سلامتی همراه است، اما می تواند به مشکلاتی نظیر اسهال پس از جراحی منجر شود. این مقاله از مجله جراحی لاغری به بررسی علل، مکانیسم ها، درمان ها و راهکارهای مدیریت اسهال بعد از جراحی اسلیو معده می پردازد.

منظور از اسهال پس از جراحی اسلیو معده چیست؟

اسهال پس از عمل اسلیو به شرایطی اطلاق می شود که در آن فرد پس از جراحی اسلیو دچار دفعات مکرر و آبکی مدفوع می شود. شدت اسهال می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و به مشکلاتی نظیر کم آبی بدن، عدم تعادل الکترولیت ها و کاهش کیفیت زندگی منجر می شود.

اگرچه اسهال پس از عمل های لاغری یک عارضه شایع نیست، اما در برخی از بیماران مشاهده می شود. شیوع دقیق این مشکل ممکن است بسته به روش جراحی، تغذیه پس از جراحی و شرایط فردی متفاوت باشد. برخی از مطالعات نشان داده اند که حدود 5-15 درصد از بیماران پس از اسلیو دچار مدفوع آبکی می شوند.

دلایل اسهال بعد از جراحی اسلیو معده

تغییرات در دستگاه گوارش

یکی از اصلی ترین علل اسهال، تغییرات در آناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش بعد از اسلیو است. برداشتن بخشی از معده می تواند منجر به تغییرات در فرآیند هضم و جذب مواد غذایی شود. به عنوان مثال، کاهش حجم معده می تواند باعث عبور سریع تر غذا از معده به روده کوچک شود که این خود می تواند منجر به اسهال شود.

سوء جذب مواد مغذی

پس از جراحی اسلیو، جذب برخی از مواد مغذی مانند چربی ها و کربوهیدرات ها ممکن است کاهش یابد. سوء جذب چربی ها، می تواند منجر به اسهال چرب (استئاتوره) شود. این حالت به دلیل هضم ناقص چربی ها در روده کوچک و ورود آنها به روده بزرگ رخ می دهد که منجر به ایجاد مدفوع نرم و چرب می شود.

اسهال بعد از جراحی اسلیو به دلیل عدم تحمل غذاها

برخی از بیماران پس از عمل نسبت به برخی از غذاها حساسیت بیشتری پیدا می کنند. به عنوان مثال، مصرف غذاهای پرچرب، پرقند و لبنیات می تواند منجر به بروز اسهال شود. این عدم تحمل غذایی می تواند ناشی از تغییرات در دستگاه گوارش و تغییرات هورمونی پس از جراحی باشد.

سندرم دامپینگ

سندرم دامپینگ (Dumping Syndrome) یک عارضه شایع پس از جراحی های باریاتریک است که در آن غذا به سرعت از معده به روده کوچک وارد می شود. این حالت می تواند منجر به علائمی نظیر تهوع، استفراغ، تعریق و اسهال شود. سندرم دامپینگ به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می شود. نوع اولیه معمولاً بلافاصله پس از خوردن غذا رخ می دهد و نوع ثانویه معمولاً 1 تا 3 ساعت پس از غذا خوردن بروز می کند.

تغییرات در میکروبیوم روده

اسلیو معده می تواند منجر به تغییرات در ترکیب میکروبیوم روده شود. این تغییرات ممکن است بر فرآیند هضم و جذب مواد غذایی تاثیر بگذارد و در نتیجه منجر به اسهال شود. برخی از مطالعات نشان داده اند که تنوع میکروبیوم روده پس از اسلیو معده کاهش می یابد و به بروز مشکلات گوارشی از جمله اسهال کمک می کند.

روش های مدیریت و درمان اسهال بعد از جراحی اسلیو معده

تغییرات رژیم غذایی

یکی از اولین قدم ها در مدیریت اسهال پس از اسلیو معده، تغییرات در رژیم غذایی است. تغییرات رژیم اسلیو ممکن است شامل کاهش مصرف غذاهای پرچرب، پرقند و لبنیات باشد. همچنین، تقسیم وعده های غذایی به وعده های کوچک تر و بیشتر در طول روز می تواند به کاهش علائم کمک کند.

کاهش مصرف چربی ها

کاهش مصرف چربی ها به ویژه در مراحل اولیه پس از جراحی می تواند به کاهش اسهال کمک کند. مصرف چربی های سالم مانند روغن زیتون و آووکادو به میزان مناسب و پرهیز از مصرف چربی های اشباع شده و ترانس می تواند، مفید باشد.

محدودیت مصرف قندها برای درمان اسهال بعد از جراحی اسلیو

قندهای ساده مانند فروکتوز و لاکتوز ممکن است باعث تشدید اسهال شوند. بنابراین، محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و لبنیات می تواند کمک کننده باشد.

افزایش مصرف فیبر

مصرف فیبرهای محلول مانند جو، سیب و هویج به افزایش حجم مدفوع و کاهش اسهال کمک می کند.

استفاده از مکمل های غذایی

در صورتی که اسهال منجر به سوء جذب مواد مغذی شود، ممکن است نیاز به مصرف مکمل های غذایی باشد. مصرف مکمل های ویتامین های محلول در چربی (A، D، E، K) و مواد معدنی مانند آهن و کلسیم ممکن است، ضروری باشد. همچنین، مصرف پروبیوتیک ها به بهبود میکروبیوم روده و کاهش اسهال کمک می کند.

درمان های دارویی برای بهبود اسهال بعد از جراحی اسلیو

در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای ضد اسهال مانند لوپرامید باشد. همچنین، در صورت وجود عفونت های باکتریایی یا انگلی، درمان های ضدعفونی کننده ضروری است.

مدیریت سندرم دامپینگ

در صورتی که اسهال ناشی از سندرم دامپینگ باشد، تغییرات رژیم غذایی و رفتارهای غذایی می تواند کمک کننده باشد. این تغییرات ممکن است شامل خوردن وعده های غذایی کوچک تر، پرهیز از مصرف قندها و نوشیدنی ها در هنگام غذا خوردن، و افزایش مصرف پروتئین باشد.

پیشگیری از اسهال پس از جراحی اسلیو

آموزش و مشاوره پیش از جراحی

آموزش و مشاوره به بیماران پیش از انجام جراحی می تواند به کاهش خطر بروز اسهال پس از جراحی کمک کند. بیماران باید از تغییرات ممکن در دستگاه گوارش و نیاز به تغییرات رژیم غذایی آگاه باشند.

پیگیری های منظم پس از جراحی

مراجعه به پزشک و مشاور تغذیه، می تواند به شناسایی زودهنگام مشکلات گوارشی و مدیریت آنها کمک کند. این پیگیری ها شامل بررسی وضعیت تغذیه ای، کنترل وزن و ارزیابی علائم گوارشی است.

جمع بندی

اسهال بعد از جراحی اسلیو معده یکی از عوارض نسبتا شایعی است که می تواند کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه می تواند ناشی از تغییرات در آناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش، سوء جذب مواد مغذی، عدم تحمل غذاها، سندرم دامپینگ و تغییرات در میکروبیوم روده باشد.

مدیریت اسهال پس از اسلیو معده شامل تغییرات رژیم غذایی، استفاده از مکمل های غذایی، درمان های دارویی و مدیریت سندرم دامپینگ است. پیگیری های منظم پس از جراحی و مشاوره های تغذیه ای می تواند به پیشگیری از این عارضه کمک کند و نتایج مطلوبی را برای بیماران به همراه داشته باشد.