پروستات چیست؟ راه های پیشگیری از بروز آن کدامند؟
پروستات فقط در مردان وجود دارد و یک غده لاستیک مانند کوچکی است که درست زیر مثانه فعالیت می‌کند، تقریبا مانند یک گردو است و در اطراف مجرای ادرار قرار می‌گیرد. این غده نقش مهمی در باروری و تولید مثل دارد و در دوران نوجوانی تحت تاثیر هورمون مردانه تستوسترون و محصولات جانبی آن رشد می‌کند.
زمانی در عملکرد غده پروستات اختلال ایجاد شود، فرد به بیماری های مربوط به این غده مبتلا می‌شود، اصطلاحا به این بیماری ها، پروستات می گویند. در ادامه با مجله جراحی لاغری همراه باشید تا بیش تر با مقوله پروستات آشنا شوید.
نقش غده پروستات در بدن مردان
این عضو جزء غدد برون ریز بدن محسوب می شود. ترشحات آن وارد خون نمی شود و به اندام جنسی و مجاری ادراری هدایت می شود. ترشحات این غده به همراه اسپرم ها در کیسه های منی ذخیره می شود. یکی از وظایف مهم این ترشحات در مردان، تغذیه اسپرم ها و انتقال آن ها در زمان انزال و آمیزش است.
انواع بیماری های پروستات
این بیماری های ارثی و اکتسابی هستند که در مردان مسن شایع تر هستند و افراد جوان کمتر به این بیماری ها مبتلا می شوند؛ البته احتمال بروز این بیماری ها در هر سنی نیز وجود دارد.
بیماری هایی که باعث اختلال در عملکرد غده مربوطه می شوند؛ عبارتند از:
- پروستاتیت: این بیماری نوعی التهاب است که بیماران معمولا بخاطر عفونت های میکروبی به آن مبتلا می شوند.
- سرطان پروستات: این سرطان به راحتی می تواند مثانه را درگیر کند و از طریق گردش خون وارد تمام بدن شود.
- هیپرپلازی خوش خیم پروستات: به یعنی بزرگ شدن این غده است.
- بزرگ شدن پروستات به دلایلی غیر از سرطان
دلیل مبتلا شدن به پروستات چیست؟
هنوز دلیل مشخصی برای مبتلا شدن به پروستات پیدا نکرده اند، اما برخی اعتقاد دارند که علت این امر مربوط به افزایش سن و تغییرات هورمونی است. با بالا رفتن سن تعادل هورمون های بدن تغییر می کند و احتمالا سبب رشد این غده می شود؛ البته موارد زیر ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند:
- نداشتن فعالیت و تحرک
- سابقه ژنتیکی
- بیماری دیابت
- چاقی
علایم بیماری پروستات در مردان
در صورت مشاهده این علائم، باید برای تشخیص نوع مشکل به پزشک مراجعه کرد:
- خون در ادرار یا مایع منی
- درد هنگام ادرار کردن یا بعد از انزال
- نیاز به ادرار کردن مکرر یا ناگهانی
- درد پایین کمر، بالای ران، باسن
- احساس ضعف یا بی‌حسی در پاها
- درد در راست روده
- احساس سنگینی در پشت کیسه بیضه
- انسداد ادراری و اختلال در دفع ادرار
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
روش های تشخیص بیماری پروستات
پزشک و متخصص برای تشخیص بیماری مربوطه از روش های زیر استفاده می کند:
معاینه دیجیتال مقعدی
پزشک با استفاده از یک دستکش و مقداری روغن برای تمیزی و راحتی مقعد بیمار را معاینه و بررسی می کند؛ اگر تورم، برآمدگی یا هر چیز عجیب و غریبی در هنگام معاینه حس شود، احتمال وجود بیماری غده پروستات بالا می رود.
این آزمایش نمی تواند بیماری سرطان را تشخیص دهد و فقط برای اطمینان از سلامت یا وجود مشکل انجام می شود.
آزمایش آنتی ژن اختصاصی
این آنتی ژن پروتئینی است که توسط سلول های پروستات ساخته می شود. سطح این آنتی ژن را می توان استفاده از آزمایش خون اندازه گیری کرد و نشانه ای از سلامت این غده در مردان باشد.
سونوگرافی
با انجام سونوگرافی توسط امواج صوتی می توان تصویری از پروستات دریافت کرد، در این سونوگرافی وجود هر گونه مشکل یا توده ای مشخص می شود.
بیوپسی
این روش برای تشخیص سرطان پروستات استفاده می شود. در این روش با گرفتن یک نمونه کوچک از پروستات برای آزمایش و قرار دادن آن در زیر میکروسکوپ، وجود توده یا برآمدگی را بررسی کرد.
این روش را با توجه به ناحیه ای که قرار است، آزمایش شود، می توان تحت بیهوشی عمومی، موضعی و یا از طریق مجرای ادرار، رکتوم یا پرینه انجام داد.
ام آر ای
ام آر آی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی نوعی اسکن است که توسط آن، تصاویری از بدن بیمار، برای بررسی مشکلات و بیماری ها تهیه می کند.
برای جلوگیری از ابتلا به پروستات چه می توان کرد؟
حفظ فعالیت جنسی
افرادی که از لحاظ جنسی فعال می باشند احتمال مبتلا شدن به سرطان پروستات در آن بسیار کم است. محققان عقیده دارند نعوظ و رابطه جنسی باعث می شود مواد سمی و ترکیبات التهاب آور از بدن خارج شوند.
کاهش وزن
یکی از بهترین کارها برای افزایش سلامت پروستات ورزش و کاهش وزن است. بر اساس مطالعات انجام شده، تمرینات ورزشی متوسط و شدید، ریسک بزرگی خوش خیم این غده و علائم دستگاه ادراری را کاهش می دهد و باعث بهبود بیماری های مربوط به این غده می شود.
دوری از استرس
استرس در بروز بیماری های مانند پروستات نقش دارد. مردان در هنگام استرس به طور غیر ارادی ماهیچه های لگن خود را منقبض می کنند و این مسئله باعث مشکلاتی از جمله پروستاتیت می شود.
همچنین ابتلا به بیماری پروستات، باعث افزایش اضطراب و استرس در مردان می شود و با تاثیرات منفی خود توانایی سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد.
انجام چکاپ و آزمایش منظم
یکی از بهترین راه های پیشگیری و درمان به موقع، چکاپ می باشد. برای تشخیص به موقع و سریع سرطان پروستات چکاپ بهترین گزینه است.
ترک سیگار
مصرف سیگار می تواند به سلامت کل بدن، مخصوصا سلامت پروستات آسیب بزند. مرگ بر اثر سرطان این غده در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری است.
بنابراین برای کاهش آسیب به بدن و مبتلا شدن به بیماری ها و یا جلوگیری از گسترش آن ها باید در اولین فرصت برای ترک سیگار اقدام کرد.
👈بیش تر بخوانید: آیا با بیماری واریکوسل در مردان آشنایی دارید؟
روش های درمان بیماری پروستات کدامند؟
متخصص اورولوژی با توجه به نوع مشکل موجود می تواند از درمان های زیر استفاده کند:
- قرار دادن استنت پروستات
- جراحی لیزر آندوسکوپی از طریق مجرای ادراری هستند
- آدنو کتومی یا برداشتن آدنوم از طریق قسمت فوقانی شکم
- برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار
- درمان دارویی
جمع بندی
اختلال در عملکرد غده پروستات و وجود تورم و برآمدگی در اطراف مجاری ادراری احتمال بروز مشکلات و بیماری های مربوط به این غده را بالا می برد.
متخصص می تواند با انجام یکسری معاینات فیزیکی، تصویربرداری، آزمایش خون و سونوگرافی وجود بیماری و نوع آن را تشخیص دهد و با استفاده از روش های مانند جراحی و یا مصرف دارو مشکلات و بیماری ها را درمان کند.
منبع : وبسایت دکتر صادق زاده
