علت اصلی ایجاد عفونت مجاری ادراری + مهمترین روش های درمان و پیشگیری از آن

عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) یا مجاری ادراری، عفونت‌های باکتریایی رایجی هستند که بر سیستم ادراری که شامل کلیه‌ها، مثانه، حالب‌ها و مجرای ادرار می‌شود، تأثیر می‌گذارند. عفونت مجاری ادراری می تواند باعث ناراحتی شود و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به عوارض شدیدتری شود. در این مقاله از مجله جراحی لاغری، تعریف عفونت ادراری، علل، علائم، روش‌های تشخیص، گزینه‌های درمانی و راه‌های پیشگیری از این عفونت‌ها را بررسی می‌کنیم.

تعریف عفونت مجاری ادراری

عفونت دستگاه ادراری، عفونت های باکتریایی شایعی هستند که بخش های مختلف سیستم ادراری مانند مثانه، مجرای ادرار، حالب ها و کلیه را تحت تاثیر قرار می دهند. این عفونت زمانی رخ می دهد که باکتری وارد سیستم ادراری شده، تکثیر می شود که در نهایت منجر به عفونت خواهد شد.

همانطور که گفتیم این بیماری می تواند قسمت های مختلف سیستم ادراری را تحت تاثیر قرار دهد و در نتیجه انواع مختلفی از UTI مانند سیستیت (عفونت مثانه) یا پیلونفریت (عفونت کلیه) را ایجاد کند.

عفونت ادراری در زنان به دلیل مجرای ادرار کوتاه‌ تر، شایع‌ تر است، اما می‌تواند همه افراد را در هر سن یا جنسیتی تحت تاثیر قرار دهد. 

👈بیش تر بخوانید: بی اختیاری ادرار چه تاثیری بر زندگی افراد می گذارد؟

علت ایجاد عفونت مجاری ادراری

عفونت‌ های ادراری عمدتاً توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند، باکتری اشریشیا کلی (E. coli) می تواند از طریق مجرای ادرار وارد سیستم ادراری، مثانه یا کلیه ها شده و باعث بروز عفونت شود.

سایر باکتری ها مانند کلبسیلا، پروتئوس و استافیلوکوک نیز می توانند باعث عفونت ادراری شوند، اما این عفونت ها در میان افراد کمتر شایع هستند.

علائم عفونت مجاری ادراری

در هنگام بروز عفونت در مجاری ادراری احتمال بروز علائم زیر وجود دارد:

• تکرر ادرار
• احساس درد یا سوزش در هنگام ادرار
• ادرار کدر یا خون آلود
• ادرار با بوی قوی
• درد یا ناراحتی زیر شکم
• خستگی یا بی حالی
• تب یا لرز (در موارد شدیدتر)

توجه به این نکته مهم است که علائم ممکن است بسته به محل عفونت در سیستم ادراری متفاوت باشد.

روش های تشخیص عفونت مجاری ادراری

برای تشخیص عفونت دستگاه ادراری، متخصصان اورولوژی یا پزشکان عمومی ممکن است از روش های زیر استفاده کنند:

• تجزیه و تحلیل ادرار: نمونه ادرار از نظر وجود باکتری، گلبول های قرمز و سفید خون و سایر علائم عفونت بررسی می شود.
• کشت ادرار: اگر تجزیه و تحلیل اولیه ادرار نشان دهنده عفونت احتمالی باشد، کشت ادرار ممکن است برای شناسایی باکتری های خاص عامل عفونت و تعیین موثرترین درمان آنتی بیوتیکی انجام شود.
• تست های تصویربرداری: در برخی موارد، آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن ممکن است برای ارزیابی ساختار سیستم ادراری و تشخیص هرگونه ناهنجاری تجویز شود.

👈بیش تر بخوانید: آیا با علل بی اختیاری ادرار در بارداری آشنایی دارید؟

درمان عفونت های دستگاه ادراری

درمان اولیه عفونت مجاری ادراری یک دوره آنتی بیوتیکی است که توسط یک پزشک عمومی یا متخصص تجویز می شود. انتخاب آنتی بیوتیک ها به نوع باکتری عامل عفونت و حساسیت آن به آنتی بیوتیک های خاص بستگی دارد.

دوره کامل آنتی بیوتیک ها را طبق تجویز مصرف کرد، حتی در صورت بهبود علائم، برای اطمینان از ریشه کن شدن کامل عفونت نیز باید طبق دستور پزشک به مصرف آن ادامه داد.

علاوه بر آنتی بیوتیک ها، متخصصان اورولوژی ممکن است مسکن هایی را برای کاهش ناراحتی در هنگام ادرار و افزایش مصرف مایعات برای کمک به دفع باکتری ها از سیستم ادراری توصیه کنند.

راه های پیشگیری از عفونت مجاری ادراری

پیشگیری از عفونت های دستگاه ادراری شامل اتخاذ شیوه زندگی و عادات بهداشتی خاصی است. در اینجا برخی از اقدامات پیشگیرانه اشاره می کنیم:

• نوشیدن آب زیاد؛ هیدراته ماندن به دفع باکتری ها از سیستم ادراری کمک می کند.
• رعایت بهداشت؛ باید پس از استفاده از سرویس بهداشتی از جلو به عقب پاک کرد تا از گسترش باکتری های ناحیه مقعد به مجرای ادرار جلوگیری شود.
• ادرار کردن قبل و بعد از فعالیت جنسی: این کار به دفع باکتری هایی که ممکن است در طول رابطه جنسی وارد مجرای ادرار شده باشند کمک می کند.
• اجتناب از مصرف محصولات تحریک کننده زنانه؛ استفاده از محصولات ملایم و بدون عطر برای بهداشت شخصی می تواند به جلوگیری از تحریک و عفونت مجاری ادراری کمک کند.
• استفاده از لباس زیر گشاد؛ باید لباس زیری را انتخاب کرد که از مواد قابل تنفس مانند پنبه ساخته شده باشد تا رطوبت و رشد باکتری کاهش یابد.
• باید از نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی خودداری کرد؛ تخلیه منظم مثانه از رشد باکتری ها جلوگیری می کند.

👈بیش تر بخوانید: بیماری واریکوسل چه تاثیری بر زندگی افراد می گذارد؟

خلاصه موضوع عفونت مجاری ادراری

عفونت های دستگاه ادراری می توانند ناراحت کننده باشند و در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به عوارض جدی تری شوند. درک علل، علائم، روش‌های تشخیص، گزینه‌های درمانی و اقدامات پیشگیرانه مرتبط با UTI برای حفظ سلامت ادرار بسیار مهم است.

اگر مشکوک به عفونت ادراری هستید، باید فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی برای دریافت درمان مناسب و جلوگیری از عوارض بعدی باشید.

سوالات متداول